GIÁO DỤC SÁNG TẠO STEAM: CHƯƠNG TRÌNH HỌC TRẢI NGHIỆM STEAM CAMP

Mô hình giáo dục trải nghiệm sáng tạo STEAM là sự liên kết tư duy đa ngành, đa kiến thức trong các lĩnh vực Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật, sản xuất), Art (Nghệ thuật), Mathematics (Toán học). Là phương pháp giáo dục mới xuất hiện trên thế giới hơn 1 thập niên qua, STEAM đang trở thành xu hướng phát triển mạnh mẽ ở nhiều quốc gia, và tại Việt Nam cũng đã bắt đầu tiếp cận mấy năm gần đây.

Các hoạt động trải nghiệm của STEAM liên quan chủ yếu đến lĩnh vực CNTT, học sinh không chỉ có kiến thức tổng hợp về các môn học, liên môn, mô hình này còn giúp các em hình thành và phát triển 4 kỹ năng quan trọng gồm Sáng tạo, Tư duy phản biện, Kỹ năng hợp tác và làm việc nhóm, Kỹ năng giao tiếp.

Là người nghiên cứu kỹ mô hình STEAM tại Mỹ, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Hải (đang giảng dạy tại Đại học Missouri, Hoa Kỳ) cho biết, mục tiêu của giáo dục STEAM là phải làm sao để tạo ra và thay đổi phương thức học tập mới để có thể giải quyết được những vấn để trong tương lai. Để người học có tư duy đa ngành, giải quyết đa chiều, giáo dục STEAM cần phải có tính tích hợp, phải có sự chuẩn bị lâu dài mới có thể xây dựng được nền tảng cơ sở lý thuyết, cơ sở thực hành và đánh giá hiệu quả.

Trong 10 năm tới nhu cầu về giáo dục STEAM sẽ tăng cao theo kịp sự phát triển của CMCN 4.0 và tầm quan trọng của lĩnh vực khoa học công nghệ. Vì vậy TS Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh, để khai thác hiệu quả STEAM, các trường cần phải có sự chuẩn bị về tư duy, nội dung để học sinh học tập, vận hành, ứng dụng kiến thức vào thực tế. Bên cạnh đó cần lưu ý các kiến thức phải được tích hợp lồng ghép vào các chương trình học ngay từ nhỏ, tạo được sự tưởng tượng, kích thích sự sáng tạo, theo hướng gợi mở phù hợp với tâm sinh lý, sở thích của từng lứa tuổi học sinh. Việt Nam cũng cần sớm có những bộ tiêu chuẩn về tích hợp, để các giáo viên có thể dựa vào bản đồ này làm tham chiếu, biết được sẽ dạy gì, dạy như thế nào và học sinh sẽ được gì khi học điều đó.

Được thành lập từ tháng 9/2003, Trung tâm STEAMZONE hiện nay tọa lạc tại Công viên phần mềm Quang Trung là nơi vừa chơi vừa học dành cho các em từ 3-18 tuổi. Ngoài các chương trình học STEAM được lên giáo án kỹ càng bài bản, tổng hợp từ các chuyên gia STEAM hàng đầu nước ngoài, các em học sinh còn tìm được sự liên kết trong học tập, sáng tạo, ứng dụng các kiến thức và khám phá trực tiếp các công nghệ mới, như máy in 3D, máy cắt laser, máy CNC, các mô hình robot, các mô hình Makerspace… Kết hợp sử dụng các nguyên vật liệu có thể tái chế được như bìa cứng các tông, chai, lọ, robot đồ chơi, đồ nhựa… để các em học sinh hoàn thiện ý tưởng của mình.